Het zijn nog altijd hot items in de financiële wereld: Customer Due Diligence en compliance. Sinds de start van onze business unit Compliance, Risk & Legal hebben honderden trainees en consultants zich ontwikkeld binnen dit mooie vakgebied. De wereld van ondermijning, witwassen en financial crime is actueler dan ooit en maakt de vraag naar ambitieuze professionals ook dringender dan ooit. Een goed moment om even stil te staan bij onze traineeships CDD Analist en Financial Crime. En om tekst en uitleg te geven bij de belangrijkste thema’s in de strijd tegen witwassen.
Wat betekent compliance voor organisaties?
De letterlijke betekenis van het Engelse woord compliance is ‘naleving’. In een zakelijke context gaat het dan om naleving van de wet en regelgeving. Binnen de financiële sector draaide compliance altijd met name om (volgens de De Nederlandsche Bank) “het bevorderen en doen toezien op de naleving van externe en interne regels die relevant zijn voor de integriteit van de organisatie”. De Wet op het financieel toezicht (Wft) verplicht banken en verzekeraars daarom om een compliance-functionaris, bijvoorbeeld in de vorm van een compliance officer, in huis te hebben. Deze compliance expert richt zich met name op gedrags- en integriteitsrisico’s vanuit de organisatie. Daarmee proberen instanties zoals De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) schandalen en een nieuwe kredietcrisis te voorkomen. De laatste jaren heeft daarin een verschuiving plaatsgevonden. Van het toezien op naleving naar het actief bevorderen van integriteit, maar ook naar het actiever bestrijden van witwassen. Banken worden geacht een veel actievere rol in te nemen bij het bestrijden van risico’s voor de consument, de branche en de samenleving.
Welke rol heeft KYC binnen de financiële dienstverlening?
De uitdaging voor de compliance-afdelingen van banken ligt dus steeds meer bij het voorkomen van misbruik van ons financieel stelsel door criminelen. Internationale transacties, witwasparadijzen, digitalisering en de complexiteit van financiële producten zorgen voor een groeiende wirwar van geldstromen. Van die complexiteit maken kwaadwillende “klanten” maar al te graag misbruik. De Wft en Wwft (Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme) vormen in deze wereld de kaders voor compliance professionals, fraudespecialisten en customer due dilligence analisten. Het principe van Know Your Client (KYC), weten wie je klanten zijn, is volgens experts dan ook de eerste stap in de bestrijding van zaken zoals witwassen, fraude en terrorismefinanciering. Die naleving van de Wwft wordt in Nederland streng gecontroleerd. Als bank kun je een fikse geldboete, dwangsom of strafrechtelijke vervolging tegemoet zien als jouw inspanningen ontoereikend zijn.
Wat is Customer Due Dilligence?
Zeg je Know Your Client, dan zeg je ook Customer Due Dilligence. Organisaties moeten “gepaste zorgvuldigheid” toepassen bij het faciliteren van transacties van klanten. Naast het aanbieden en beheren van producten aan klanten, moeten financiële instellingen (en andere kwetsbare beroepsgroepen) dus ook verplicht onderzoek doen naar klanten, de herkomst van vermogen en de transacties die via een rekening plaatsvinden. Elke bank heeft inmiddels een team analisten dat zich door transactiemonitoring volledig focust op het voorkomen van witwassen en terrorismefinanciering. Deze plicht is formeel vastgelegd in de Wwft, maar zorgt nog altijd voor veel discussie. In de podcastreeks Anti Money Laundering van Leaders in Finance Academy komt dit onderwerp uitgebreid aan bod. Kopstukken uit de antiwitwasketen vertellen daarin alles over de poortwachtersrol die banken hebben, het ontstaan van witwassen en de verbeteringen die doorgevoerd moeten worden om witwassen effectiever te bestrijden.
Waarom is Customer Due Diligence zo belangrijk?
Customer Due Diligence zorgt ervoor dat je voorzichtigheid betracht met betrekking tot de zakelijke én particuliere klanten waarmee je in zee gaat. Vooral zakelijke klanten zijn interessant voor een CDD Analist. Een veelgebruikte methode om geld wit te wassen, waar ook de beruchte misdadiger Al Capone gebruik van maakte, is namelijk witwassen via een onderneming. Elke transactie van meer dan 10.000 euro met contant geld moet namelijk gemeld worden bij de Financial Intelligence Unit, de financiële waakhond. En regelmatige grote transacties kun je nu eenmaal makkelijker uitleggen als je een onderneming bent. Als Customer Due Dilligence analist verdiep je je daarom vaak ook in bedrijven, de bedrijfsstructuur, de eigenaren, hun intenties en andere mogelijke risico’s. Eén verkeerde inschatting kan ertoe leiden dat strafbare zaken niet aan het licht komen en dat onderwereld- en bovenwereld meer en meer met elkaar verweven raken…
Wat doet een CDD Analist?
Compliance professionals en CDD analisten spelen een enorm belangrijke rol in het voorkomen van ondermijning (“het gebruiken van legale diensten en bedrijven voor illegale activiteiten, waardoor normen vervagen en het gevoel van leefbaarheid en veiligheid afnemen”). Die belangrijke verantwoordelijkheid is de reden dat sommige van onze professionals kiezen voor het traineeship CDD Analist. De onderzoeken die je uitvoert als CDD analist zijn enorm breed en diepgaand. Bijna ieder cliëntenonderzoek ziet er anders uit. Verschillende (internationale) regelgevende instanties geven kaders aan een onderzoek, waarbinnen financiële instellingen de ruimte hebben om te acteren en beleid op te stellen. Het interessante aan deze kaders is dat je als CDD analist wel de vrijheid krijgt om zelf invulling te geven aan een individueel onderzoek. Een carrièrestart als CDD analist biedt bovendien mogelijkheden om door te groeien naar interessante compliance-rollen zoals compliance officer, procesmanager of teamleider van een compliance-afdeling. Functies waarmee je bredere impact kunt hebben op de compliance van organisaties.
Wat doet een compliance officer?
Als compliance officer ben je minder actief in de day-to-day opsporing van verdachte klanten en transacties, maar fungeer je als de spin in het web van wet- en regelgeving, risicoanalyses, beleid(sadvies) en monitoring. Jouw bevindingen licht je tot aan de top van een organisatie toe, zoals in een Raad van Bestuur of Raad van Commissarissen. Het werk van een compliance professional kan per organisatie verschillen. Binnen het ene bedrijf zal de focus meer liggen op anti-fraude, binnen de volgende meer op het creëren van bewustzijn over wat compliance en integer gedrag inhouden, binnen andere organisaties zullen topics zoals mededinging hoger op de agenda staan. Als compliance officer breng je deze en gerelateerde onderwerpen in kaart, analyseer je de risico’s voor de organisatie en werk je planmatig aan gedegen risicomanagement. Soms help je daar de organisatie mee, maar net zo vaak de medewerkers en samenleving.